Αυτοάνοσα και Ανοσοπροστατευτική Διατροφή
Τα τελευταία χρόνια, υπάρχει μια έξαρση των αυτοάνοσων νοσημάτων. Τα αυτοάνοσα, είναι χρόνια φλεγμονώδη νοσήματα, όπου το ανοσοποιητικό σύστημα αντιμετωπίζει τα υγιή κύτταρα ως ξένα σώματα. Τα θεωρεί επικίνδυνα και λανθασμένα επιτίθεται στα ίδια τα όργανα και τους ιστούς που υπό φυσιολογικές συνθήκες προστατεύει. Απελευθερώνονται δηλαδή αυτο-αντισώματα και επιτίθενται σε όργανα όπως ο θυρεοειδής, οι αρθρώσεις ή το νευρικό σύστημα.
Ανάλογα με το όργανο που βάλλεται, εκδηλώνεται και διαφορετικό νόσημα. Κάποια αυτοάνοσα πλήττουν ένα συγκεκριμένο όργανο (Χασιμότο, διαβήτης τύπου 1, νόσος του Crohn..), ενώ κάποια αλλά μπορούν να προκαλέσουν βλάβη σε πολλαπλά όργανα (ρευματοειδής αρθρίτιδα, συστηματικός ερυθηματώδης λύκος, σύνδρομο Sjogren..).
Σύμφωνα με μελέτες, η κληρονομική προδιάθεση εμπλέκεται κατά 25% περίπου, ενώ το υπόλοιπο 75% αφορά σε αίτια που οφείλονται σε παράγοντες κινδύνου, που συνδέονται με τον τρόπο ζωής. Το ψυχογενές στρες λειτουργεί κυρίως ως μηχανισμός πυροδότησης της νόσου, για τα περισσότερα αυτοάνοσα.
Τα αυτοάνοσα νοσήματα επηρεάζουν σημαντικά την ποιότητα ζωής των ασθενών. Η συγκεκριμένη κατηγορία νοσημάτων χαρακτηρίζεται από συμπτώματα που είναι χρόνια και στην πλειοψηφία των περιπτώσεων, παραμένουν με εξάρσεις και υφέσεις εφόρου ζωής.
Νέα στοιχεία επιβεβαιώνουν το γεγονός, ότι για να επιτευχθεί μια ουσιαστική βελτίωση της υγείας και της ποιότητας ζωής, πρέπει ο κάθε ασθενής να αντιμετωπιστεί ως μια μοναδική περίπτωση και να αποκατασταθούν οι μεταβολικές διαταραχές και οι ελλείψεις του οργανισμού σε βασικά θρεπτικά στοιχεία, που οδήγησαν στην εκδήλωση νόσου.
Η κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή απ’τον θεράποντα ιατρό αλλά και οι στοχευμένες παρεμβάσεις στον τρόπο ζωής, στη διαχείριση του άγχους, στη διατροφή και στις ελλείψεις του οργανισμού μπορούν να επιφέρουν μακροχρόνια και σημαντική βελτίωση στην πλειοψηφία των περιπτώσεων.
Η εξειδικευμένη διατροφή μπορεί να συμβάλλει αποτελεσματικά στην αντιμετώπιση των αυτοάνοσων νοσημάτων. Προς την κατεύθυνση αυτή συνεισφέρει το μοντέλο της «Ανοσοπροστατευτικής» διατροφής. Συγκεκριμένα, ο ρόλος της επικεντρώνεται στο αν και κατά πόσο μπορεί να επιβραδύνει την εξέλιξη της νόσου, να βελτιώσει τα συμπτώματα και να αντισταθμίσει διατροφικές ελλείψεις θρεπτικών συστατικών. Στην περίπτωση για παράδειγμα που τα αυτοάνοσα αφορούν το γαστρεντερικό σύστημα, τότε ο κίνδυνος για διατροφικές ελλείψεις είναι ιδιαιτέρως αυξημένος.
Η διαιτητική παρέμβαση στους ασθενείς θα πρέπει να αποσκοπεί σε καταστολή της φλεγμονώδους αντίδρασης, στην ισχυροποίηση της εντερικής οδού ,σε μείωση του οξειδωτικού στρες και στην εξασφάλιση ιδανικού βάρους. Τα συστατικά της διατροφής που μπορούν να βελτιώσουν την λειτουργία του ανοσοποιητικού είναι: • Βιταμίνες του συμπλέγματος Β ,D και Α • Μαγνήσιο • Γλουταθειόνη • Ω-3 λιπαρά οξέα • Ελαϊκά λιπαρά οξέα • Προβιοτικά • Πράσινα τρόφιμα • Πεπτικά ένζυμα Τροφές και συστατικά που ανάλογα με το αυτοάνοσο ίσως θα πρέπει να αποφεύγονται: • Γλουτένη • Ζάχαρη Γαλακτοκομικά Με μια διατροφή χωρίς προ-φλεγμονώδη συστατικά (επεξεργασμένες τροφές, ζάχαρη, άσπρο αλεύρι κ.λπ.) ενισχύεται και η μεταβολική λειτουργία, βελτιώνεται η ινσουλινοευαισθησία και αντιμετωπίζεται αποτελεσματικά ένα πιθανό πρόβλημα ινσουλινοαντίστασης.
Συμπερασματικά θα μπορούσαμε να πούμε πως η σωστή διατροφή, δεν συμβάλλει μόνο στη θωράκιση του ανοσοποιητικού συστήματος αλλά παίζει καθοριστικό ρόλο στην εύρυθμη λειτουργία του, δεδομένου ότι μέσω των συγκεκριμένων τροφών παρέχονται όλα τα δομικά συστατικά που θα θωρακίσουν αποτελεσματικά τις ανοσοποιητικές λειτουργίες του οργανισμού.